તમે અને હું ભલે ગમે તેટલા આધુનિક બની ગયા હોઈએ, પરંતુ આજે પણ આપણા સમાજમાં ‘લિવ-ઈન રિલેશનશિપ’ને ખરાબ નજરથી જોવામાં આવે છે. હા, લગ્ન પહેલા છોકરો અને છોકરી સ્વેચ્છાએ પતિ-પત્ની તરીકે એક જ છત નીચે રહેતા હોય તેને લિવ-ઈન રિલેશનશીપ કહેવાય છે. પરંતુ શું તમે ક્યારેય નોંધ્યું છે કે રિલેશનશિપમાં રહેતા માત્ર બે લોકો માટે કેટલાક કાયદાકીય નિયમો બનાવવામાં આવ્યા છે.
હા, એક પરિણીત યુગલની જેમ લિવ-ઈન રિલેશનશિપમાં રહેતા પ્રેમીઓને કેટલાક નિયમો અને નિયમો લાગુ પડે છે, જેનો ઉપયોગ કરીને તેઓ સરળતાથી છેતરપિંડીથી બચી શકે છે અને સમાજની માન્યતાઓ વિરુદ્ધ જતી તમામ મર્યાદાઓથી બચી શકે છે. જો કે, આજની યુવા પેઢીને લિવ-ઈન રિલેશનશિપમાં રહેવા પાછળ પોતાનો અલગ તર્ક મળી ગયો છે, પરંતુ સામાજિક વાસ્તવિકતા કંઈક અલગ જ છે. આવી સ્થિતિમાં, જો તમે પણ તમારા પાર્ટનર સાથે લિવ-ઇન રિલેશનશિપમાં રહેવાનું પ્લાનિંગ કરી રહ્યાં છો, તો આ વસ્તુઓ તમારા માટે ઉપયોગી થઈ શકે છે.
1. જો તમે બંને ‘લિવ-ઈન રિલેશનશિપ’માં કપલ તરીકે સાથે રહેતા હો, ખાતા હો કે સૂતા હોવ તો તમારા બંનેને પરિણીત ગણવામાં આવશે. હા, ‘લિવ-ઈન રિલેશનશિપ’માં રહેતા બે વ્યક્તિઓ કાયદા અનુસાર પરિણીત ગણાશે.
2. જો તમારી પાર્ટનર ‘લિવ-ઈન રિલેશનશિપ’માં રહેવાની સાથે ગર્ભવતી થઈ જાય અને તે આ બાળકને જન્મ આપવા માંગે છે, તો તે બાળકને માન્ય ગણવામાં આવશે. પરિણીત યુગલની જેમ, તે બાળકની સંભાળ રાખવાની જવાબદારી દંપતીની રહેશે. એટલું જ નહીં, સ્ત્રી ભ્રૂણ હત્યા અને ગર્ભપાત સંબંધિત તમામ જોગવાઈઓ ‘લિવ-ઈન રિલેશનશિપ’માં રહેતા લોકોને પણ લાગુ પડે છે.
3. ‘લિવ-ઈન રિલેશનશિપ’નો ત્રીજો નિયમ કહે છે કે સાથે રહેતા કપલને બાળકો થઈ શકે છે, પરંતુ તેમને બાળક દત્તક લેવાનો અધિકાર નથી. એટલું જ નહીં, હિંદુ મેરેજ એક્ટ હેઠળ, લિવ-ઇન રિલેશનશિપમાંથી જન્મેલા બાળકને તે તમામ કાયદાકીય અધિકારો મળે છે જે વિવાહિત યુગલના બાળકને મળે છે.
4. ‘લિવ-ઇન રિલેશનશિપ’માં, જો એક પાર્ટનર બીજા પાર્ટનર સાથે છેતરપિંડી કરે છે, તો તેને સજાપાત્ર ગુનો ગણવામાં આવશે. જો પીડિતા ઈચ્છે તો આઈપીસીની કલમ 497 હેઠળ કેસ નોંધીને તેને સજા થઈ શકે છે.
5. જો ‘લિવ-ઈન રિલેશનશિપ’માં રહેતા બંને પાર્ટનર્સ કમાણી કરતા હોય, તો પરસ્પર ખર્ચ તેમની ‘પરસ્પર સમજણ’ પર આધારિત હશે. આટલું જ નહીં, જો તમે તમારા પાર્ટનરથી કોઈ કારણસર અલગ થાવ છો અને થોડા દિવસો માટે ભરણપોષણની માંગણી કરો છો, તો તે ત્યારે જ આપવામાં આવશે જ્યારે તમે સાબિત કરો કે તમે સંબંધમાં છો.
