લગ્ન પેહલા કોઈ યુવતી સાથે રહી ને તેની સાથે સમાગમ માણવું તે વાત જાણી તમને થોડું કઈક નવું લાગશે. પરંતુ આ એક સત્ય વાત છે. લગ્ન પેહલા યુવક અને યુવતી સાથે રહી ને સમાગમ માણે છે અને આવું કરવા માટે તેને પરિવાર અને આખું ગામ પણ મંજૂરી આપે છે.
દુનિયાભરમાં આવી ઘણી અનોખી પરંપરાઓ છે, જેના વિશે જાણીને આશ્ચર્ય થાય છે. વિવિધતામાં એકતાનું ઉદાહરણ ભારતીય સંસ્કૃતિમાં એક પછી એક જોવા મળે છે. આ જ કારણ છે કે ગરાસિયા નામની આદિજાતિ રાજસ્થાનના ઉદયપુર, સિરોહી અને પાલી જિલ્લાઓમાં રહે છે, જ્યાં આવી જ એક અનોખી પરંપરા જોવા મળે છે.
ગરાસીયા સમાજમાં લગ્નજીવનની એક અનોખી પરંપરા છે, જે લગભગ લિવ-ઈન જેવી છે. આવી પરંપરા આજે પણ સામાન્ય ભારતીય સમાજમાં સ્વીકારવામાં આવી નથી. આ અર્થમાં, આ આદિવાસી સમાજ સંપૂર્ણપણે અલગ અને કેટલાક સો વર્ષ આગળ દેખાય છે. ગરાસીયા સમાજમાં પ્રથમ લગ્ન શરૂ થાય છે.
સમાજની પંચાયતની એટલે કે યુવક અને યુવતીની ‘દાપા પ્રથા’ ની સંમતિ પર, સામાજિક સંમતિ સાથે છોકરીને કેટલીક રકમ આપવામાં આવે છે. આ પછી, છોકરાઓ અને છોકરીઓ લગ્ન વગર પતિ -પત્ની તરીકે સાથે રહેવાનું શરૂ કરે છે. અને પરંપરા મુજબ બંને સમાગમ માણે છે. ત્યાર બાદ જો બાળક નો જન્મ થાય તો બંને લગ્ન કરી લે છે.
વર્ષો પહેલા ગરાસીયા સમાજના ચાર ભાઈઓ ક્યાંક સ્થાયી થયા હતા. ત્રણના લગ્ન થયા અને એક લિવ ઇન રિલેશન વગર જીવવા લાગ્યો. સંજોગોવશાત્, પરિણીત ભાઈઓને કોઈ સંતાન નહોતું. રાજવંશ અને કુટુંબ માત્ર ચોથા ભાઈને કારણે ચાલુ રહ્યું. કહેવાય છે કે આ પછી ગરાસિયા સમાજની પેઢીઓથી આ માન્યતા ચાલી રહી છે.
જો છોકરો અને છોકરી લગ્ન પેહલા સાથે રહે ત્યાર બાદ સમાગમ માણે છતાં બંને ને પુત્ર પ્રાપ્તિ ન થાય તો પછી બીજા કોઈની તે લિવ-ઈનમાં રહવાનું ચાલુ કરશે. અને તેની સાથે સમાગમ માણી ને સંતાન મેળવવાનો પ્રયત્ન કરશે.
